Jeśli chcemy posługiwać się oficjalnym dokumentem za granicą, potrzebujemy dowodu, że jest on prawdziwy. Takie poświadczenie można uzyskać na dwa sposoby: poprzez klauzulę apostille lub zwykłą legalizację dokumentów. Ten pierwszy wymaga mniej formalności, jednak możemy się na niego zdecydować tylko w niektórych przypadkach.
Czym jest klauzula apostille?
Apostille jest poświadczeniem dokumentu wydanego w jednym kraju, które pozwala na legalne posługiwanie się nim w innym państwie. W Polsce apostille wydaje przede wszystkim Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ), a w niektórych przypadkach także Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA), Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu (MKDNiS) oraz Ministerstwo Edukacji i Nauki (MEN). Apostille w Polsce to zadrukowana naklejka, która zawiera odręczny podpis urzędnika, pieczęć urzędową i hologram.
Kiedy można wnioskować o apostille?
O apostille można wnioskować tylko wtedy, gdy kraj docelowy jest stroną Konwencji haskiej z 5 października 1961 r. (lista państw). Konwencja została stworzona, by zunifikować zasady międzynarodowego prawa prywatnego i znieść wymóg zwykłej legalizacji. Jeśli dany kraj jest stroną Konwencji, dokument można zalegalizować w MSZ, NAWA lub MKDNiS. Jeśli nie jest, konieczna będzie tzw. zwykła legalizacja, która dodatkowo wymaga wizyty w ambasadzie danego kraju.
Przykład:
Klauzula apostille obowiązuje w USA, gdyż kraj ten jest stroną Konwencji haskiej. Legalizacja będzie więc miała postać apostille.
Egipt nie jest stroną Konwencji haskiej, dlatego po legalizacji w MSZ należy się dodatkowo udać do Ambasady Egiptu w Polsce.
Kiedy potrzebne jest apostille? Lista dokumentów
Apostille jest potrzebne w wielu sytuacjach. Należy jednak wiedzieć, że w niektórych przypadkach przed złożeniem wniosku w MSZ należy poświadczyć dokument w innej instytucji. Szczegóły znajdziesz poniżej.
- Akty stanu cywilnego – MSZ nadaje apostille na oryginałach dokumentów wydanych przez Urząd Stanu Cywilnego, np. apostille aktu małżeństwa, apostille aktu urodzenia.
- Tłumaczenia przysięgłe – MSZ nadaje apostille na oryginałach tłumaczeń uwierzytelnionych wykonanych przez tłumacza przysięgłego.
- Dokumenty notarialne – przed złożeniem wniosku o apostille, dokument notarialny musi zostać wcześniej poświadczony przez właściwy miejscowo sąd okręgowy.
- Dokumenty sądowe – aby otrzymać apostille, dokument sądowy musi być wcześniej poświadczony przez prezesa właściwego miejscowo sądu okręgowego.
- Dokumenty handlowe – aby otrzymać apostille w MSZ, dokument handlowy musi zostać wcześniej poświadczony przez Krajową Izbę Gospodarczą lub właściwą miejscowo regionalną izbę gospodarczą.
- Dokumenty wydawane przez uczelnie wyższe – apostille dyplomu nadaje Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, a nie MSZ.
- Dokumenty wydawane przez szkoły artystyczne – apostille nadaje Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
- Dokumenty wydawane przez okręgowe komisje egzaminacyjne – w przypadku wnioskowania o apostille świadectwa szkolnego, świadectwa dojrzałości, dyplomu czy zaświadczenia, należy skontaktować się z Ministerstwem Edukacji i Nauki, które jest jednym z organów nadających apostille.
- Zaświadczenie o niekaralności – apostille uzyskuje się w MSZ, a zaświadczenie można otrzymać w punktach informacyjnych KRS znajdujących się w sądach rejonowych i okręgowych.
- Dokumenty dot. kwalifikacji medycznych – w większości przypadków apostille nadaje się po wcześniejszym poświadczeniu dokumentu przez Ministerstwo Zdrowia.
- Odpisy z KRS – aby otrzymać apostille KRS, odpis powinien być opatrzony pieczęcią Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego oraz poświadczony podpisem pracownika KRS.
- Odpisy z CEIDG – apostille można otrzymać, jeśli odpis został opatrzony pieczęcią Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii oraz poświadczony podpisem pracownika tego ministerstwa.
- Dyplomy mistrzowskie i świadectwa rzemieślnicze – aby otrzymać apostille dokumentów, dyplom lub świadectwo musi zostać wcześniej poświadczone przez Związek Rzemiosła Polskiego w Warszawie.
- Dokumenty doktorskie i habilitacyjne wydawane przez PAN i instytuty naukowe – przed złożeniem wniosku o apostille w MSZ dokument powinien być poświadczony przez Prezesa Polskiej Akademii Nauk (dokumenty wydawane przez PAN i międzynarodowe instytuty naukowe) lub ministerstwo nadzorujące instytut (dokumenty wydawane przez instytuty badawcze).
- Inne dokumenty urzędowe – dokument musi zawierać pieczęć urzędu, podpis upoważnionego pracownika oraz jego pieczątkę imienną.
Pamiętaj, że nie ma możliwości nadania apostille na kserokopii dokumentu lub wydruku z platformy epuap. Opłata za wydanie apostille to 60 zł za każdy poświadczany dokument. Sprawę można załatwić w MSZ osobiście, przez osobę trzecią lub korespondencyjnie. Nasza firma specjalizuje się w pośrednictwie uzyskiwania apostille.
Kiedy apostille dokumentów NIE JEST potrzebne?
Na niektórych dokumentach organy państw członkowskich Unii Europejskiej nie mogą wymagać apostille. Dotyczy to dokumentów, które odnoszą się do:
- imienia i nazwiska,
- urodzenia,
- zgonu,
- pozostawania przy życiu,
- małżeństwa (w tym stanu cywilnego i zdolności do zawarcia małżeństwa),
- rozwodu, separacji lub unieważnienia małżeństwa,
- pochodzenia dziecka,
- przysposobienia,
- obywatelstwa,
- miejsca zamieszkania lub pobytu,
- braku wpisu w KRS.
Należy pamiętać, że dotyczy to jedynie krajów należących do Unii Europejskiej, które są stronami Konwencji haskiej.